Bu çalýþmada IgM ve IgA ile zenginleþtirilmiþ intravenöz immunglobulin preparatý olan Pentaglobin'in aðýr sepsisteki hastalarda septik þok geliþme insidansýna, klinik seyire, mortalite oranlarýna olan etkisi incelenmiþtir. Aðýr sepsis tanýsý alan hastalar randomize edilerek 2 gruba ayrýlmýþ, bir grup hastaya (n: 21) Pentaglobin solüsyonu 5 ml/kg/gün dozunda 3 gün süreyle uygulanmýþ, immunglobulin uygulanmayan hastalar (n=18) ise kontrol grubunu oluþturmuþtur. Prokalsitonin deðerleri pentaglobin uygulanan grupta istatistiksel anlamlý bir azalma göstermiþtir (p = 0.001). Gruplar arasýnda Simplified Organ Failure Assessment (SOFA) skoru, lökosit sayýsý, aðýr sepsis gün sayýsý, mekanik ventilasyon ve yoðun bakým kalýþ süresi ile septik þok geliþme insidansý ve mortalite açýsýndan anlamlý bir fark tespit edilmemiþtir. Pentaglobin grubunda 5 hasta (% 23.8), kontrol grubunda da 5 hasta (% 27.7) kaybedilmiþtir. Pentaglobin tedavisi her ne kadar septik þok geliþme insidansý ve mortaliteyi deðiþtirmese de prokalsitonin düzeylerinde görülen istikrarlý azalma, immünoterapinin inflamatuar yanýt üzerinde olumlu etkileri olduðunu düþündürmektedir.

Çalýþmamýzda Ocak 1996 - Ocak 2001 dönemleri arasýnda Ýstanbul Üniversitesi, Ýstanbul Týp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalý Acil Cerrahi servisine baþvuran ve intraabdominal solid organ yaralanmasý tespit edilerek konservatif olarak takip ve tedavi edilen 59 hasta prospektif olarak incelendi. 56 olguda künt, 3 olguda penetran travma mevcuttu. Olgulardan 23'ünde karaciðer, 14'ünde dalak, 5'inde böbrek, 6'sýnda karaciðer ve dalak, 4'ünde karaciðer ve böbrek, 6'sýnda dalak ve böbrek, Tinde karaciðer, dalak ve böbrek yaralanmasý tespit edilmiþtir. Dalak yaralanmalarýnýn 4'ü, karaciðer yaralanmalarýnýn 5'i Grade IV þiddetinde yaralanma olup, olgularýn % 21'i Grade 1, % 45'i Grade II, % 19'u Grade 3, % 15'i ise Grade IV yaralanma idi. Yandaþ yaralanma olarak 34 olguda (%57.6) kafa travmasý (6 olguda Glasgow 7 nin altý), 28 olguda (% 47) uzun kemik kýrýðý, 19 olguda (%32) toraks travmasý, 6 olguda (%10) pelvis fraktürü, 3 olguda (%5) ise vertebralarda kompresyon fraktürü saptanmýþtýr. Konservatif tedavide baþarýsýzlýk oraný bir olguda 3.3 olarak gerçekleþmiþtir. Multitravmalý olan ve yoðun bakým ünitesinde takip edilen hastalardan 3'ü (% 5) kaybedilmiþtir. Solid organ yaralanmalarýnýn tedavisinde konservatif yaklaþým giderek daha çok merkezde ve daha çok sayýda hastada uygulanmaktadýr. Bizim çalýþmamýz ve bu konudaki güncel araþtýrmalar, solid organ yaralanmalarýn takibinde fizyolojik parametreleri temel almaktadýr. Ayrýca, yeterli radyolojik verilerle desteklenen, deneyimli bir cerrahi ekip tarafýndan yönetilen konservatif tedavi þeklinin % 98'lere varan baþarý saðladýðý ve hasta seçiminde hemodinamik stabilitenin olmazsa olmaz þart olduðu gösterilmiþtir.

Ocak 1997-Þubat 2000 tarihleri arasýnda Kartal Eðitim ve Araþtýrýna Hastanesi II. Genel Cerrahi Acil Polikliniðine baþvuran 2163 travmalý olgudan, 572 toraks travmalý olgu retrospektif olarak deðerlendirildi. 572 olgudan 501'i (%87.5) erkek, 71'i (%2.5) kadýn olup, yaþ aralýðý 2-84 arasýnda, yaþ ortalamasý 32.2 idi. Serimizdeki 337 (%59) olguda künt toraks travmasý, 235 (%41) olguda penetre toraks travmasý saptandý. Künt toraks travmalarýnda en sýk (%72) gözlenen etiolojik faktör trafik kazalarý iken, penetre toraks travmalarýnda ise delici-kesici alet yaralanmalarý en sýk (%82) etkendi. Olgularýn % 37.5'inde yandaþ travma saptandý. 332 (%58) olguda, tüp torakostomi, 185 olguda (%32.5) konservatif tedavi, 41 olguda (%7.1) torakotomi, 14 olguda (%2.4) mekanik ventilasyon uygulanmýþtýr. Morbidite % 6.8, mortalite % 3.3 olarak saptanmýþtýr. Toraks travmalý olgularda erken taný, uygun ve hýzlý tedavi sað kalýmý arttýrmaktadýr.

Ýzmir Göðüs Hastalýklarý ve Cerrahisi Eðitim Hastanesi, I.Göðüs Cerrahisi Kliniði'nde, 1988-1998 yýllarý arasýnda, göðüs travmasý nedeniyle yatarak tedavi gören 987 olguyu kapsayan bu çalýþmada, hastalar retrospektif olarak; yaþ, cins, travma etkeni, eþlik eden organ yaralanmasý, uygulanan tedavi, komplikasyon geliþimi ve mortalite açýsýndan incelendi. Yaralanmalarýn 710' u (%72) künt 277 si (%28) penetran travmaya baðlýydý. 402 (%41) olguya tüp torakostomi, 32 (%3) hastaya torakotomi, diðer 553 (9656) hastaya ise konservatif tedavi uygulandý. Tüm olgulardaki komplikasyon oraný %4.6 olarak bulunup, en sýk izleneni atelektazi idi. Mortalite 13 hasta ile %1.3 olarak saptandý. Morbidite ve mortalite oranlarý açýsýndan, künt ve penetre travmalýlar arasýnda, istatistiksel açýdan anlamlý fark yoktu (sýrasýyla p = 0.29 ve p = 0.10). Ortalama yatýþ süresi 9.6 ± 8.6 gün iken, travmasý künt olanlarda bu süre 10.01 ± 8.5, penetre olanlarda ise 8.4 ± 8.6gün olup, aradaki fark istatistiksel olarak anlamlýydý (p= 0.0068).

Amaç. Künt toraks travmasýnda erken dönemde sintigrafi ve direkt grafi arasýndaki tanýsal uyumun deðerlendirilmesi Tasarým. Çift kör, prospektif klinik çalýþma Yöntem. Acil Servise künt toraks travmasýyla baþvuran 34 eriþkin hasta travmayý takip eden ilk 24 saat içinde toraks sintigrafisi ve direkt akciðer grafisiyle incelendiler. Bulgular. Konvansiyonel radyografi 25 hastada (%73,5), Tc-99m kemik sintigrafisi ise 24 hastada (%70,5) patoloji belirledi. Radyografiyle 16 hastada (%47), sintigrafiyle 17 hastada (%50) kot fraktürü saptandý. Sternum fraktürü þüphesi olan 19 hastanýn 10'unda (%52,6) lateral sternum grafisinde ve 14'ünde (%73,6) sintigrafide sternum kýrýðý izlendi. Tartýþma. Çalýþmamýzda, travmanýn erken döneminde sternum kýrýklarýnýn saptanmasýnda sintigrafi direkt grafiye göre daha iyi sonuç vermiþtir. Ancak acil koþullarda konvansiyonel radyografi hem hýzý, hem de kemik patolojilerinin yaný sýra plevral boþluðun da deðerlendirilebilmesi açýsýndan daha pratiktir.

Akut subdural hematomlar (ASDH), geliþmiþ taný ve tedavi yöntemlerine raðmen halen mortalite ve morbiditesi yüksek patolojilerdir. Çalýþmamýzda 1995-2000 tarihleri arasýnda ASDH tanýsý ile opere edilen 73 olgunun retrospektif analizi yapýldý. Mortalite ve morbidite oranlarý ile yaþ, baþvuru esnasýndaki Glasgow koma skalasý puaný ve travma ile operasyon arasýnda geçen süre ile olan iliþkileri araþtýrýldý. Yaþ ile mortalite ve morbidite oranlarý arasýndaki iliþkinin istatistiksel olarak anlamlý olmadýðý, baþvuru GKS puanýnýn önemli bir prognostik faktör olduðu ve erken cerrahi uygulanmasýnýn mortaliteyi azalttýðý sonucuna varýldý.

Hastanemize, 1992-98 yýllarý arasýnda 184 dalak travmalý hasta baþvurmuþtur. Hastalarýn 13' ü (%71) erkek, 53'ü (%29) kadýndýr. Hastalarýn yaþ ortalamasý 20.4 yýldýr. Hastalardaki dalak yaralanmasý 176 (%95) tanesinde künt, 8 (%5) tanesinde de penetran karýn travmasýna baðlý idi. Dalak travmalý hastalarýn 164'üne (%89) splenektomi, 12'sine (%7) splenorafi ve 8'ine (%4) kýsmi splenektomi yapýldý. 172 (%93) hastada izole dalak travmasý varken, 12 (%7) hastada diðer organ yaralanmalarý da mevcuttu. Hastanede ortalama kalýþ süresi, splenektomilerde 7.9, kýsmi splenektomilerde 7 ve splenorafilerde 6 gündü. Ameliyat sonrasý komplikasyon oranlarý splenektomilerde %2, kýsmi splenektomide %0.5 saptanmýþ olup, splenorafide komplikasyon saptanmamýþtýr. Tüm gruplarda mortaliteye rastlanmamýþtýr.

Ýntertrokanterik kýrýklar özellikle ileri yaþ grubunda görülmekte ve daha çok basit travma ile oluþmaktadýr. Mortalite ve morbidite oraný yüksektir. Tedavide internal tespit, eksternal tespit yöntemleri uygulanabilmektedir. 1995-1999 yýllarý arasýnda kliniðimizde Leinbach tipi endoprotez uygulanarak tedavi edilen, yaþ ortalamasý 78(71-95) olan 27 intertrokanterik kýrýklý hasta deðerlendirildi. Hastalarýn 14'ü (%51) kadýn, 13'ü (%49) erkek idi. Olgular genel durumlarý uygun olduðu en erken dönemde ameliyata alýndýlar. Hastalarýn 2'si (%7) ameliyat bitiminde, 1'i (%3.7) postoperatif birinci hafta içinde kaybedildiler. Ortalama 14(5-21) ay izlenen hastalar Amerikan Ortopedi Cerrahlarý Akademisi kriterlerine göre deðerlendirildi ve %80 iyi sonuç elde edildiði görüldü. Ýleri yaþlarda basit travma ile oluþan intertrokanterik kýrýklarda ek patolojiler ve bunlara baðlý komplikasyonlarýn yaný sýra immobilizasyon sonucu oluþan komplikasyonlar da sýktýr. Bu komplikasyonlarý azaltmak, hastayý en erken dönemde mobilize etmek için protez uygulamanýn yardýmcý olduðu düþüncesindeyiz.

Þýrnak 30 Yataklý Seyyar Cerrahi hastanesinde karýna yönelik ateþli silah yaralanmasý nedeniyle ameliyat edilen 164 olgu retrospektif olarak deðerlendirildi. Yüzyirmidokuz olguda izole abdominal yaralanma mevcut iken, 28 olguda karýn yaralanmasýna toraks yaralanmasý da eþlik etmekteydi. Olgularýn 7si nanterapötik laparotomi olarak deðerlendirildi. Yaralanma ile acil servise baþvuru arasýnda geçen süre olgularýn %69'unda 2 saatten azdý. Olgularda en sýk yaralanan ilk 3 organýn ince barsak (67 olgu), kolon (63 olgu) ve karaciðer (49 olgu) olduðu gözlendi. Postoperatif dönemde 34 olguda (%20.7) komplikasyon gözlenirken, 10 olguda (%6) ölümle sonuçlandý. Geliþen teknoloji ve ameliyat tekniklerine raðmen, ateþli silah yaralanmalarý yüksek morbidite ve mortalite oranlarý ile günümüzde de önemini korumaktadýrlar.

Bu çalýþmada Marmara depremi sonrasý Uludað Üniversitesi Týp Fakültesi hastanesine baþvuran depremzedelerden travmalý ve özellikle de crush sendromlu olgularýn týbbi analizini yapmak amaçlanmýþtýr. Hastanemize deprem nedeniyle toplam 645 olgu baþvurmuþtur. Bunlardan 330'u yatýrýlmýþtýr. Olgular tanýlarýna göre beþ gruba ayrýlmýþ (crush sendromu, vital organ yaralanmasý, pelvis veya vertebra kýrýðý, diðerleri, bilinmeyen) ve mortalite oranlarý saptanmýþtýr. Mortalite oraný en yüksek grup crush sendromudur (%21). Bunu; tanýsý bilinmeyen grup (%20) ve vital organ yaralanmasý (%20) izlemektedir. Tüm mortalite oraný ise %8'dir. Sonuç olarak deprem sonrasý görülen travmalý olgularda crush sendromu ve vital organ yaralanmasý yüksek morbidite ve mortalite ile seyrettiði görülmüþtür. Bu nedenle birçok kliniðin (Genel Cerrahi, Acil Týp, Ortopedi ve Travmatoloji, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi, Nefroloji, Ýnfeksiyon Hastalýklarý gibi) birbirleriyle uyumlu bir iþbirliði içerisinde çalýþmalarý gerekmektedir.