AMAÇ Apoptosis, normal ve patolojik þartlarda gerçekleþen programlanmýþ hücre ölümüdür. Biz bu çalýþmada, hemorajik þoka uðratýlmýþ sýçan modelinde serebral iskemik reperfüzyon hasarýný apoptosis açýsýndan araþtýrdýk. GEREÇ VE YÖNTEM Toplam 36 adet Sprague-Dawley cinsi sýçan; kontrol, hemorajik þok (HS), iskemik reperfüzyon (IR) 1. saat, IR 3. saat, IR 6. saat, IR 24. saat olmak üzere 6 gruba ayrýldý. Sýçanlar, deney çalýþmasý bittikten sonra intrakardiyak yolla kan alýnarak sakrifiye edildiler. Dokular, histopatolojik çalýþma için %10’luk tamponatlý solüsyona alýndý. Dokular APO 2.7 ile immünohistokimyasal olarak boyandý ve pozitif ekspresyon gösteren apoptotik hücreler Clemex Vision Lite 3.5 vision analiz sistemi kullanýlarak sayýldý. BULGULAR Kontrol grubunda (grup 1), 2-3 tane apoptotik hücre vardý ve bu sayý hemorajik þok grubunda (grup 2) 8-11’e çýkýyordu (p<0.05). Iskemik reperfüzyon esnasýnda daha ciddi hasarlar oluþtu. IR’den sonraki 1. saatte (grup 3) apoptotik hücre sayýsý 11-14’dü ve bu sonuç group 2 ile karþýlaþtýrýlýðýnda anlamlýydý (p<0.05). Apoptotik hücre sayýsý 3. saatte (grup 4) 15-17’ye çýktý ve bu sonuç grup 3 ile karþýlaþtýrýldýðýnda anlamlýydý (p<0.05). Apoptotik hücre sayýsýnda IR’den sonra 6.saat sonunda (grup 5) ek bir artýþ meydana gelmezken, 24. saat sonunda (grup 6) 18-24’e çýktý ve bu sonuç grup 5 ile karþýlaþtýrýldýðýnda anlamlýydý (p<0.05). SONUÇ Hemorajik þoku takiben oluþan beyin hasarlarýnýn çoðu iskemik reperfüzyon esnasýnda oluþur. Biz bu çalýþma sonucuna göre, apoptozisin iskemik reperfüzyon sonrasý 1., 3. ve 24. saatlerde adým adým arttýðýný düþünüyoruz.

AMAÇ: Kemik rejenerasyonuna birçok estetik ve rekonstrüktif prosedürde sýklýkla gereksinim duyulmaktadýr. Doku mühendisliði, mevcut tedavi stratejilerini desteklemeye yönelik umut verici bir yaklaþým saðlamýþtýr. Bu çalýþmada, kemik iliðinden elde edilen osteoblastlar ile tohumlanan biyoseramikler kullanýlarak gerçekleþtirilen mandibüler defekt rekonstrüksiyonunun etkisini deðerlendirmeyi amaçladýk. GEREÇ-YÖNTEM: Köpekte otolog kemik iliði stromal hücreleri, kültürle geniþletilip osteoblastik fenotipe indüklendi. Daha sonra hazýrlanan poroz beta-trikalsiyum fosfat içine tohumlandý, in vitro olarak inkübe edildikten sonra hücre/iskelet kompleksleri canine'nin mandibulasýndaki defektin içine implante edilerek internal rijit fikasyon yöntemi ile sabitlendi. Kontrol gruplarýnda, hazýrlanan defektlere tek baþýna beta-trikalsiyum fosfat ve otolog iliumlar implante edildi. Ýmplantasyondan on iki hafta sonra, örnekler makroskopik ve histolojik olarak incelendi. BULGULAR: Deneysel ve otolog ilum gruplarýnda, implantasyondan on iki hafta sonra baþarýlý bir þekilde yeni kemik greftleri geliþti ve defekti tamir ederek mandibulanýn devamlýlýðýný saðladý. Histolojik olarak, hücre/iskelet grubunun yüzey kýsýmlarýnda ve beta-trikalsiyum fosfat porlarýnda yeni oluþmuþ kemik gözlenebilirken saf beta-trikalsiyum fosfat grubunda tam oluþmayan kemik tamiri olduðu bulundu. SONUÇ: Elde edilen kemik iliði kaynaklý osteoblastlar, poroz beta-trikalsiyum fosfat üzerine tohumlandýklarýnda yeni kemik dokusu oluþturma yeteneðine sahiptirler. Bu özellik, klinik olarak geniþ segmental mandibuler defektlerin tamirinde kullanýlabilecek olasý bir yönteme iþaret etmektedir.

AMAÇ: Bu prospektif çalýþmada, splenektomili olgularda opsonizasyon yetisinin devamlýlýðýný ve serum immünglobulin düzeylerinin dönüþümünü ortaya koyarak, Streptococcus pneumoniae ve Haemophilus influenzae tip B aþýlarýnýn etkinliði gösterildi. GEREÇ-YÖNTEM: Ýyi ve kötü huylu hematolojik hastalýðý olan, splenik travma veya splenik kitle nedeniyle elektif ya da acil splenektomi uygulanmý þ 32 eriþkin hasta (18 erkek, 14 kadýn; ort. yaþ 46.1; daðýlým 18-79) incelendi. Tüm hastalara rutin olarak Pneumo- 23 ve Act-HIB aþýlarý uygulandý. Aþýlama sonrasý immün sistemde opsonizasyon kapasitesinin devamlýlýðý ve immünglobulin düzey dönüþümlerini ortaya koymak amacýyla, serum IgG, IgM, C3 ve C4 düzeyleri kantitatif olarak tayin edildi. BULGULAR: Serimizde cerrahi mortalite ve morbidite sýrasýyla %16 ve %9 olup, erken ameliyat sonu ölüm gözlenmedi. Farklý malin hastalý klý 5 olgu primer tümörün sistemik yayýlýmý nedeniyle kaybedildi. Benin hematolojik hastalýk ve splenik travma nedeniyle splenektomi uygulanan hiçbir olguda, 427 günlük ortalama izlem süresince ölüm saptanmadý. Ayrýca, serimizdeki hiçbir hastada splenektomi sonrasý þiddetli enfeksiyona baðlý ölüm geliþmedi. Malin olgular dahil tüm hastalarýn çýkýþ ve son kontrol kan örneklerinde IgG ve IgM düzeyleri normal olup, ortalama deðerler sýrasýyla 1383.1 mg/dL ve 80.9 mg/dL idi. Splenik travma, splenik kitle ve benin hematolojik hastalýk grubunda C3 ve C4 düzeyleri tümüyle normal sýnýrlarda olup, ortalama de- ðerler sýrasýyla 108.8 mg/dL. ve 21.4 mg/dL idi. SONUÇ: Bu öncül çalýþmada, aþýlama sonrasý splenektomiyi takiben tüm olgularda immünglobulin düzeylerinin, selim hematolojik hastalýk ya da splenik travmalý olgularda ise ek olarak C3 ve C4 düzeylerinin normal sýnýrlarda korunduðu gösterildi. Bunun ötesinde, son grupta yer alan olgularýn hiçbirinde takip süresince sepsise baðlý ölüm ve H. influenzae veya S. pneu - moniae enfeksiyonu geliþmedi. Bu immünolojik yanýtlarýn devamlýlýðýnýn ve rapel gereksiniminin ortaya konmasý için uzun dönem takipler gerekmektedir.

AMAÇ: Bu çalýþmada, perkütan trakeostomi (PT) sýrasýnda havayolu idamesinde larengeal maske (LM) ve kaflý orofarengeal havayolu (KOFH) kullanýmý, havayolu güvenliði ve etkinliði açý- sýndan, endotrakeal tüp (ETT) ile karþýlaþtýrýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Olgular PT iþlemi sýrasýnda havayolu saðlanmasýnda LM, KOFH ve ETT kullanýmýna göre rastgele LM grubu (n=35, E/K; 28/7, yaþ; 52 [18-79]), KOFH grubu (n=31, E/K; 23/8, yaþ; 57 [18-80]) ve ETT grubuna (n=30, E/K; 22/8, yaþ; 49 [18-80]) ayrýldý. Perkütan trakeostomi Griggs ve ark.nýn taný mladýðý gibi uygulandý ve PT sýrasýnda ve sonrasýnda geliþen komplikasyonlar ile havayolu açýklýðýný devam ettirebilmek için gereken havayolu manipülasyonlarý kaydedildi. BULGULAR: Perkütan trakeostomi süresi ETT grubunda diðer gruplardan daha uzundu (her 2 grup için; p<0.01); LM ile 35 olgunun 1'inde (%2.9), KOFH ile 31 olgunun 3'ünde (%9.7) yeterli havayolu açýklýðý saðlanamadý. Kaflý orofarengeal havayolu grubunda yeterli havayolu açýklýðý saðlamak için gereken havayolu manipülasyonu gereksinimi (%45.2) LM grubuna (%11.4) göre daha fazla bulundu (p<0.01). Komplikasyonlar açýsýndan gruplar arasýnda anlamlý farklýlýk bulunmadý. SONUÇ: Çalýþmamýzda, PT sýrasýnda LM ve KOFH yüksek baþarý oranlarýyla kolayca yerleþtirildi, ancak havayolu manipülasyonlarý KOFH grubunda daha fazlaydý. PT sýrasýnda havayolu açýklýðýnýn sürdürülmesinde supra/infraglottik hava yolu gereçlerinin, hastanýn durumu ve hekimin deneyimine göre seçilmesi gerektiði kanýsýndayýz.

AMAÇ: Araþtýrma, bir acil servisin hizmet þemasý içine hemþireler tarafý ndan yürütülmesi planlanan bir hizmet birimini eklemenin hasta memnuniyeti üzerine etkisini saptamak amacýyla yapýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Bu çalýþma 21 Ocak 2002-22 Mart 2002 tarihleri arasýnda bir üniversite hastanesi acil servisinden taburcu olan 300 hasta ile gerçekleþtirildi. Araþtýrmada veriler Hasta Tanýtým Formu, Hemþire Eylem Formu, Bilgilendirme Hizmetini Deðerlendirme ve Hasta Takip Formu kullanýlarak toplandý. Hastalar araþtýrmacý tarafýndan geliþtirilen bilgilendirme kýlavuzu eþli- ðinde bilgilendirildi ve sorularý yanýtlanmýþ kýlavuzun bir kopyasý hasta ve ailesine verildi. Hasta bir hafta sonra ev ya da iþ telefonundan aranýp bilgilendirme hizmetinden memnuniyeti sorgulandý. Araþtýrmadan elde edilen veriler yüzdelik, Ki-Kare ve evren oranýnýn önemlilik testi kullanýlarak bilgisayarda deðerlendirildi. BULGULAR: Acil servisten taburcu edilen hastalara hastalýk, tedavi ve baký mlarýna iliþkin kýlavuz eþliðinde bilgi verildiðinde memnuniyetlerinin arttýðý belirlendi ve telefonla takip edilmelerinin gerekli olduðu anlaþýldý. SONUÇ: Araþtýrmadan elde edilen sonuçlar doðrultusunda acil servisten taburcu edilen hasta ve yakýnlarýný bilgilendirmenin hemþire tarafýndan yapýlmasý ve bilgilendirme kýlavuzlarýnýn geliþtirilmesi önerilmiþtir.

AMAÇ: Bu çalýþmada, çocukluk çaðýnda bisiklet kullanýmýna baðlý travma olgularý deðerlendirilerek bisiklet kullanýcýlarý için trafik düzenlemelerinin yapýlmasý, eðitimlerinin saðlanmasý ve kask kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý gibi konulara dikkat çekmeyi amaçladýk. GEREÇ-YÖNTEM: Bu çalýþmanýn verileri Ocak 2003 ve Aðustos 2005 tarihleri arasýnda Trakya Üniversitesi Týp Fakültesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Acil Ünitesine baþvuran travmalý olgularýn retrospektif olarak dosyalarýnýn taranmasý sonucunda elde edildi. Bisiklet kazasýna baðlý travmalý bu olgular yaþ gruplarý, cinsiyet, klinik bulgular, yaralanma tipleri, mevsimlere göre daðýlýmý ve servislere yatýþ oranlarý gibi faktörler açýsýndan deðerlendirildi. BULGULAR: Acil servise bisiklet kazasý nedeniyle baþvuran 61 bisiklet kullanýcýsýnýn 15'i (%24.6) kýz, 46'sý (%75.4) erkek idi. Bisiklet travmalý bu olgularýn 42'sinde (%68.9) kafa, 29'unda (%47.5) ekstremite, 49'unda (%80.3) yumuþak doku, 2'sinde (%3.3) abdominal ve birinde ise ürogenital travmalar saptandý. Olgularýn çoðunluðunda birden fazla travma bulunuyordu. Olgularýn 13'ünde ekstremite kýrýklarý ve 3'ünde ise kraniyal kýrýk mevcuttu. Bisiklet kullanýcýlarýnýn hiçbiri travma olduðu anda kask kullanmamaktaydý. SONUÇ: Ülkemizde bisiklet kullanýcýlarýnýn eðitimi saðlanmalý, kask kullanýmý yaygýnlaþtýrýlmalý ve þehir trafiðinde tüm bisiklet kullanýcýlarý için özel düzenlemeler yapýlmalýdýr.

AMAÇ: Göðüs travmasýna yol açan nedenler, eþlik eden diðer sistem yaralanmalarý, tedavi yöntemleri ve sonuçlar ile birlikte torakotomi ihtiyacý, hastanede kalýþ süresi, morbidite ve mortaliteyi etkileyen prognostik faktörler literatür bilgileri eþliðinde deðerlendirildi. GEREÇ-YÖNTEM: Temmuz 2003-Aralýk 2005 tarihleri arasýnda merkezimizde tedavisi yapýlan göðüs travmalý 141 olgu (102 erkek (%72.3), 39 kadýn (%27.7); ortalama yaþ 40; daðýlým 8-89) geriye dönük olarak deðerlendirildi. BULGULAR: Olgularýn 117'sinde (%83) künt ve 24'ünde (%17) penetran göðüs travmasý vardý. Olgularýn 48'inde (%34) izole göðüs travmasý, 93'ünde (%66) multisistem travma saptandý. Baþvuru anýnda kanda lökosit sayýsý ortalama 12.560±5.7 (5- 25x103/uL ) idi. Akciðer yaralanma skalasý 19 olguda (%13.5) grade I, 12 olguda (%8.5) grade II, 25 olguda (%17.7) grade III ve 13 olguda (%9.2) grade IV idi. Baþvuru anýnda hipotansiyon 16 olguda (%11.3) vardý. Tedavide 76 olguda (%53.9) semptomatik tedavi yeterli olurken, 59'unda (%41.8) tüp torakostomi, 11'inde (%7.8) torakotomi uygulandý. Morbidite 30 olguda (%21.3) mevcuttu. Mortalite oraný %7.8 idi. SONUÇ: Lökositoz, yüksek evre akciðer yaralanma skalasý grade'i, 3 veya daha fazla kot kýrýðý ve eþlik eden kafa travmasý morbidite ve mortaliteyi etkileyen prognostik faktörler olarak saptandý.

Solid karýn organ hasarlarýnýn konservatif tedavisi giderek artmakta ve konservatif tedavi travma ile uðraþan cerrahlara rakip olmaktadýr. Bu olgu sunumunda, evre III karaciðer yaralanmasýyla birlikte olan evre V böbrek yaralanmasý, cerrahi uygulanmadan baþarýlý bir þekilde tedavi edildi. Bu tür yaralanmalara gözden geçirilen literatürde rastlanmamýþtýr.

Kýrk yedi yaþýndaki erkek hastaya pilor stenozu nedeniyle altý kez endoskopik balon dilatasyonu uygulanmýþ ve yeterli sonuç alýnamamýþtý. Cerrahi tedavi kararý verilen hastaya çekilen direkt akciðer grafisinde diyafragma altýnda serbest hava görünümü vardý, fakat klinik olarak akut karýn bulgularý yoktu. Abdominal bilgisayarlý tomografide, karaciðer anteriorunda ince baðýrsak segmentleri ve ince baðýrsak duvarý komþuluðunda serbest hava ya da baðýrsak duvarýna lokalize hava ayýrýcý taný sý net olarak yapýlamayan hava görünümleri saptandý. Acil olarak yapýlan ameliyatta distal ileal segment duvarýnda gaz dolu kistler görüldü. Pnömatozis intestinalis karýn içinde serbest hava görünümünde ayýrýcý tanýda düþünülmelidir.

Süperfisiyel temporal arterin travmatik anevrizmasý nadir görülen bir lezyondur. Savaþ, ateþli silah, motorlu taþýt ve spor yaralanmalarý gibi künt travmalar sýk karþýlaþýlan nedenlerdir. Bu yazýda, 74 yaþýnda bir erkek hastada, künt kafa travmasý sonrasý süperfisiyel temporal arterde geliþen travmatik anevrizma sunuldu. Travmadan on gün sonra alnýnda þiþlik yakýnmasý ile hastaneye baþvuran hastanýn yapýlan muayene ve kraniyal bilgisayarlý tomografi incelemesi sonucunda travmatik anevrizmadan þüphelenilerek selektif sað superfisiyel temporal arter anjiyografisi yapýldý. Anjiyografide sað süperfisiyel temporal arter üzerinde anevrizma görüldü. Genel anestezi altýnda anevrizmanýn distali ve proksimali baðlandý ve total olarak çýkarýldý. Histopatolojik inceleme sonucu travmatik anevrizma olarak bildirildi. Özellikle saçlý deri yaralanmalarý nda travmatik lezyonlarýn anevrizma olabileceði göz önünde bulundurulmalý, taný, tedavi ve cerrahi strateji bu bilgiler ýþýðýnda planlanmalýdýr.

Genellikle þiddetli kafa travmasýna eþlik ettiði bildirilen klivus kýrýðý vertebrobaziler sistem, beyin sapý ve alt kraniyal sinir yaralanmalarýna baðlý olarak yüksek mortaliteye sahiptir. Klivus kýrýðýnýn tanýsý erken dönemde yüksek mortalite oraný ve acil radyolojik tekniklerin yetersiz olmasýndan dolayý nadiren konur. Ancak, yüksek çözünürlükte kemik pencere bilgisayarlý tomografi görüntüleme ile günümüzde taný kolaylaþmý þtýr. Bu yazýda, hafif (bir olgu) ve þiddetli (iki olgu) kafa travmasý sonrasý longitüdinal klivus kýrýðý saptanan üç hastadaki radyolojik ve klinik özellikler sunularak eþlik eden patolojiler ve prognoz açýsýndan önemi, literatürdeki az sayýda bildirilen olgulardan da yararlanýlarak tartýþýldý.

Bu yazýda, yüksek gerilime yakalanmaya baðlý toplam vücut yüzey alanýnýn %68'i çok aðýr elektrik yanýklý sekiz yaþýndaki erkek hastanýn cerrahi yoðun bakým ünitesinde iyi planlanmýþ ve uygulanmýþ bir tedavi stratejisi sonrasý hayatta kalýmý sunulmaktadýr. Ýlk olarak genel anestezi altýnda eskaratomi ve fasiyotomi ameliyatlarý geçiren hasta hemen takiben cerrahi yoðun bakým ünitesine alýndý. Bu ameliyatlara ek olarak, hasta sað femur desartikülasyonu ve kardeþinden alýnan homogreft ve kendisinden alýnan otogreftlerle kýsmi kalýnlýkta deri greftlemelerini içeren dokuz ameliyat daha geçirdi. Hasta 59 gün mekanik ventilatöre baðlý kaldý. Hasta plastik ve rekonstrüktif cerrahi servisine devredildiðinde tam koopere, hemodinamik olarak stabil ve bilinci tamamen açýk bir durumda idi.