Hızlı Arama
Patlama yaralanmalarının gizli yüzü: Şok dalgaları
M. Tahir Özer1, Kağan Coşkun1, Gökhan İ. Öğünç3, Mehmet Eryılmaz2, Taner Yiğit1, Orhan Kozak1, Kanbi Apaydın4, A.ihsan Uzar11Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı, Ankara2Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Acil Tıp Ana Bilim Dalı, Ankara
3Adli Balistik Uzmanı, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarları, Ankara
4Bomba İmha Uzmanı, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarları, Ankara
AMAÇ
Patlama yaralanmaları terörist eylemlerin artışı nedeniyle sık karşılaşıldığından, oluş mekanizmalarının bilinmesi tedavide önem kazanmaktadır. Çalışmamız özellikle primer etkiden sorumlu olan şok dalgalarının etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirildi.
GEREÇ VE YÖNTEM
100 gr TNT ve 1000 gr C4 patlatılarak mankenlere olan etkileri hızlı kamerayla kaydedildi. Oluşan şok dalgaları, patlama rüzgarı ve çevreye yayılan şarapnel parçalarının hızları hesaplandı. Mankenlerin patlama sonrası durumları incelendi.
BULGULAR
Patlamalarda alev topundan sonra şok dalgasının belirdiği, hızla ilerlediği ve mankenleri makroskopik olarak etkilemeden geçtiği, sonra şarapnel parçalarının saçıldığı ve patlama rüzgarının oluştuğu gözlendi. Hedeflerde makroskopik etkiyi patlama rüzgarı ve şarapnel parçalarının oluşturduğu ve patlama rüzgarı ile mankenlerde parçalanmanın oluştuğu gözlendi. Şok dalgası hızları 6482-7194 m/sn, şarapnel hızları 1420-1752 m/sn bulundu.
SONUÇ
Şok dalgaları özellikle hava içeren organları etkiler. Akciğer hasarı, akut solunum sıkıntısı sendromu, bağırsak ve kulak perforasyonlarından sorumludur. Patlama rüzgarı yüksek yoğunluk ve hızı ile parçalayıcı etkiyi yapar. En fazla ölüm sebebi şarapnel yaralanmalarıdır. Oluşan ısıyla termal yaralanmalar oluşur. Patlamalarda dört farklı mekanizma ile yaralanmalar meydana gelmektedir. Yaralının optimum tedavisinin düzenlenebilmesi için patlama yaralanmalarının mekaniği, patofizyolojisi iyi bilinmeli ve hasta takibinin her aşamasında göz önünde bulundurulmalıdır.
The disguised face of blast injuries: shock waves
M. Tahir Özer1, Kağan Coşkun1, Gökhan İ. Öğünç3, Mehmet Eryılmaz2, Taner Yiğit1, Orhan Kozak1, Kanbi Apaydın4, A.ihsan Uzar11Department Of Surgery, Gulhane Military Medical Academy, Ankara, Turkey2Department Of Emergency, Gulhane Military Medical Academy, Ankara, Turkey
3Forensic Ballistic Expert, General Directorate Of Security, Criminal Police Laboratory, Ankara, Turkey
4Bomb Disposal Expert, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarları, Ankara
BACKGROUND
The increase in terrorist attacks has brought a profound and new knowledge of blast injuries. In order to improve our knowledge regarding the mechanisms of blast injuries, we analyzed the effects of shock waves.
METHODS
100 g TNT and 1000 g C4 were detonated and recorded by high-speed camera. Blast wind, shock wave and shrapnel speeds were calculated, and final condition of the target was examined.
RESULTS
A flash ball appeared first followed by the shock wave. Finally, blast wind occurred and shrapnel was distributed. The macroscopic structure of targets was not affected by the shock wave but was affected by shrapnel and blast wind. Shock waves created a transparent ballistic gel inside the target mat by changing its microscopic structure. The speed of the shock wave was 6482-7194 m/sn and shrapnel speed was 1420-1752 m/sn.
CONCLUSION
Shock waves especially affect the air-filled organs and cause lung injury, acute respiratory distress syndrome, and intestinal and eardrum perforation. Blast wind destroys targets due to its high speed and high density. The main cause of mortality is shrapnel injury. The high temperature created by the explosion causes thermal injuries. Being informed of the mechanisms of blast injuries will assist in providing better treatment. Additionally, consideration of all mechanisms of blast injuries will facilitate lower mortality and morbidity rates.
Sorumlu Yazar: M. Tahir Özer, Türkiye
Makale Dili: Türkçe